Ekran Kartı Nedir, Nasıl Çalışır?

Bilgisayar donanımlarındaki önemli parçalardan bir diğeri olan ekran kartı hakkında bilgiler ve çalışma yapısı hakkında açıklamaları aşağıda bulabilirsiniz.

Ekran Kartı Nedir?

Ekran Kartının ana görevi diğer arabirimlerden (işlemci, harddisk, ram vs..) anakart aracılığı ile aldığı dijital bilgileri gerekli dönüşümlerden sonra lcd ve crt monitöre aktararak görüntü oluşturulmasını sağlamaktadır. Anakart üstüne AGP ve PCI Express slotlarına bağlanmaktadır. Bu portların normal diğer portlardan farklı daha hızlı veri transferi yapısına sahip olmalarıdır. Ekran kartının üstünde işlemleri yapan bir GPU (Graphics processing unit - Grafik işleme ünitesi) ve bu işlemci ile birlikte çalışan ekran kartı belleği bulunmaktadır. Kart üzerindeki işlemleri çok daha hızlı gerçekleşmesi için ekran kartı bellekleri ekran kartı üstüne takılır böylece bilgisayar belleğini kullanma gereksinimi olmadan görüntü işlemlerinin hepsi ekran kartı üstünde gerçekleşmektedir. Aşağıdaki resimde ekran kartı üzerindeki GPU ve çevresindeki ram bellekler gözükmektedir.

Yeni nesil ekran kartlarında gpu ve bellekleri çektiği güçler arttığı için soğutulmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle büyük güç gereksinimi bulunan kartların güç bağlantılar ayrı bir port ile yapılıp soğutma modülleri oldukça büyük yüzeyli ve petekli şekildedir. Yukarıdaki soğutucu yüzeyi çıkarılmış kart resmi Nvidia 8800GTS kartına ait olup ortadaki çekirdek G80 mimarisine sahiptir. Bu kartın soğutuculu resmi aşağıda gözükmektedir.

Yeni nesil kartlarda artık kullanılmamakla birlikte monitör bağlantı noktası olarak DVI ve CRT portları bulunmaktadır. CRT kullanıcıları için kart ile birlikte DIV/CRT dönüştürücü soketleri bulunmaktadır.

Ekran Kartı Nasıl Çalışır?

Temel olarak çalışma mantığı pci express veya agp slotundan aldığı bilgileri uygun şekilde işleyerek görüntü haline dönüştürmektedir. Görüntüler işlenirken gölgelendirme, 3d efektleri gibi işlemlerden sonra video memory - video bellek entegrelerine kayıt edilerek birleştirme işlemleri gerçekleştirilir ve bu işlemlerden sonra elde edilen görüntüler çıkış portlarına gönderilir. Yani film izlerken veya oyun oynarken hareketli olan görüntüler aslında kare kare işlenerek birleştirilip oluşturulmaktadır. Eklenecek olan efektler gpu üzerindeki, (pixel, texture, shader, raster operations pipeline - rop, vertex vs..) gibi ünitelerde işlenip video bellek yani ekran kartı üzerindeki belleklere iletilmektedir.

Ekran Kartının Üniteleri

Ekran kartı üzerindeki üniteler ve yapıları hakkında temel bilgileri verecek olursak;

GPU - Graphics processing unit: Bilgisayar işlemcisine benzer bir yapısı vardır. Üzerinde matematiksel işlemleri gerçekleştirmek için bir ALU ve bunu dışında grafik işlemeye yönelik özel bölümler bulunmaktadır. GPU yu CPU dan ayıran en temel özellik ise grafik işlemeye yönelik güçlendirilmiş bir işlemci olmasıdır. Grafik konusunda çok güçlü bir etkiye sahip olup bilgisayar işlemcisinden genel itibariyle çok daha fazla transistör sayısına sahiptir (yeni ve üst modellerde). Günümüzde ekran kartları için gpu üreten iki büyük firma bulunmaktadır. Nvidia ve Atiaralarındaki sürekli rekabetten dolayı her geçen gün gpu mimarilerini güçlendirmekte ve kapasitelerini arttırmaktadır. Nvidia ve atinin geçmişten günümüze mimarilerine bakacak olursak;
» Nvidia: NVIDIA NV4, NV5, NV10, NV11, NV15, NV17, NV18, NV20, NV25, NV28, NV30, NV31, NV34, NV35, NV36, NV38, NV40 (175 milyon transistör - 130nm üretim teknolojisi), NV41, NV44, NV44A, NV48, G70, G71, G72, G73, G80, G84, G86, G92 ve G92s mimarili gpu çekirdekleri.
» ATI: ATI R200, RV250, RV280, R300, RV350, R350, RV360, R360, RV370, RV380, R420, RV410, R423, R430, R480, RV515, R520, RV530, RV560, RV570, R580, R580+, R600, RV610, RV620 LE, RV620 PRO, RV630, RV635 PRO, RV670, RV670 XT ve RV670 PRO mimarili gpu çekirdekleri. Aşağıdaki resimde örnek nvidia g92 ve ati r600 çekirdekleri gözükmektedir.

Firmaları son çıkardığı gpu çekirdeklerini inceleyecek olursak;
G80: 681 milyon transistör, 90nm üretim teknolojisi, 108W güç gereksinimi
G92: 754 milyon transistör, 65nm üretim teknolojisi, 146W güç gereksinimi
RV620 Pro 180 milyon transistör, 55nm üretim teknolojisi, 40 adet SPU (Stream Processing Units)
R580: 384 milyon transistör, 90nm üretim teknolojisi
R600: 720 milyon transistör, 80nm üretim teknolojisi

Mobile PCI Express Module - MXM: Yeni nesil ekran kartlarının artık bir çoğu pci express x16 port teknolojisine göre üretilmektedir. 4000/8000MB/saniye veri transferine olanak sağlayan bu iletişim teknolojisi ile kartların daha uyumlu çalışması ise chip üreticileri kart üstüne donanımsal pci express uyumlandırıcı entegrelerini koymaktadırlar. Bu yöntemle iletişim protokolü için daha uyumlu ve daha hızlı kartlar üretilebilmektedir. Ekran kartları için kullanılan anakart portlarının tarihi gelişimine kısaca bakacak olursak;
- ISA XT- 8MB/Saniye, ISA AT 16MB/saniye, MCA, EISA, VESA, PCI, AGP 1x 264MB/Saniye, AGP 2x, AGP 4x, AGP 8x 2000MB/Saniye, PCIe x1, PCIe x4, PCIe x8, PCIe x16 4000/8000MB/saniye şekline veri transfer hızlarına sahiplerdir. Aşağıdaki resimde Nvidia MXM entegre modülü gözükmektedir.

Video Memory - Bellek: Yazının başlangıcında da açıkladığımız gibi ekran kartı işlemcileri, grafik işlemlerini çok daha hızlı yapmak ve kablo sorunundan kurtulmak için gerekli olan ram bellekleri kart üstüne işlemcinin çevresine takmaktadırlar. Mesafe yakınlığı ve yer avantajlarından dolayı fiziksel olarak ta bu işlem çok büyük avantaj sağlamaktadır. Ayrıca gpu ile bellekler arasındaki binlerce bağlantı bu kısa mesafede gerçekleştiği için hız konusunda da inanılmaz avantajlar oluşmaktadır. Aşağıdaki resimde gpu ve çevresinde video bellekler gözükmektedir.

Video bellek modüller çeşitli chip üreticileri tarafından üretilmektedir. Bunlardan en bilinenler; Samsung, Kingston, Hynix. Üretim teknolojilerini inceleyecek olursak;
» DDR: 166 - 950MHZ saat hızı, 1.2 - 30.4Gb/saniye veri transfer hızı
» DDR2: 533 - 1000MHZ saat hızı, 18.5 - 16Gb/saniye veri transfer hızı
» GDDR3: 700 - 1800MHZ saat hızı, 5.6 - 54.4Gb/saniye veri transfer hızı
» GDDR4: 1600 - 2400MHZ saat hızı, 64 - 156.6Gb/saniye veri transfer hızı
Yeni kartlarda kullanılan GDDR4 ram video bellek çeşitleri ile gpu lar çok hızlı bir şekilde kareleri kaydetme ve birleştirme yeteneklerine sahip hale gelmektedirler.

Video Bios: Anakart bios yapısına sahip bir biosta ekran kartı üzerinde bulunmaktadır. Ekran kartı biosu ile bilgisayar çalıştırıldıktan sonra ekran kartı başlarken üzerinde uygulanması gereken ayarlar (frekans, gerilim) buradan okunarak düzenlenir. Ekran kartı bios ayarları ile kartın performansı arttırılabilir yani anakartta işlemci üzerinde yapılan overclock çalışması burada ekran kartı işlemcisi - gpu üzerinde yapılabilmektedir.

RAMDAC: Ekran kartı üzerinde dijital sinyalleri analog sinyallere çeviren bir digital - analog çevirici bulunmaktadır. RAMDAC (Random Access Memory Digital-to-Analog) adı verilen bu sistem ile CRT monitörler için gerekli olan ve bu monitörlerde değişiklik gösteren yenileme süreleri için ayarlama özelliği sağlamaktadır.

Giriş Çıkış Üniteleri: Ekran kartının verileri işledikten sonra görüntü birimi olan monitörlere gerekli bilgiyi göndermesi için kullanılan çıkış birimleri (DVI, VGA, SVGA) portları bulunmaktadır. Bunların dışında bilgisayarı normal televizyona bağlamak için kullanılan S-Video (tv out) çıkışıda bulunmaktadır.

Bu özelliklerin dışında ekran kartları üzerinde birçok ufak modül daha bulunmaktadır. Örnek olarak nvidia G92s mimarisine sahip çekirdeği bulunan 9800GX2 128 adet stream processors - hareket işlemcisi bulunmaktadır. Ayrıca yeni nesil kartlarda çoklu birleştirme desteği ile aynı markanın 2 kartını uygun şekilde birleştirerek çok daha fazla performans sağlanmış olur bu teknolojiyi inceleyecek olursak;
NVIDIA SLI: SLI (Scalable Link Interface) teknolojisi nvidia kartları için geliştirilen iki kartı aynı anakart üzerine bağlayarak grafik işleme performansını çok büyük ölçüde arttırmaya yarayan bir yapıdır. İki ayrı fiziksel nvidia ekran kartı üst bağlantı ile bağlandıktan sonra yazılım ile gerekli ayarlamalar yapılarak tek bir ekran kartı gibi çalışma şekli göstermesine rağmen iki adet ekran kartının performansına yakın bir güç sunmaktadır. Aşağıdaki resimde nvidia sli bağlantı şekli çizilerek gösterilmiştir.

ATI Crossfire: Nvidia sli teknolojisine benzer bir teknoloji olan ve ati tarafından geliştirilen Crossfire teknolojisi ile. 2 veya daha fazla ati çekirdeğine sahip ekran kartı uygun şartlar altında birbirine bağlanarak performans artışı sağlanmaktadır.

Nvidia ve Ati tarafından geçmişten günümüze üretilen bazı ekran kartı modellerini hatırlayacak olursak;
» Nvidia: TNT2 M64, GeForce PCX 5750, GeForce PCX 5300, GeForce 2 MX 400, GeForce 2 TI, GeForce 3 TI 200, GeForce 3 TI 500, GeForce 4 Ti 4200, GeForce MX4000, GeForce 4 MX 440, GeForce 4 Ti 4400, GeForce 4 Ti 4400, GeForce 4 Ti 4600, GeForce FX 5200, GeForce FX 5700, GeForce FX 5900, GeForce FX 5600XT, GeForce FX 5500, GeForce FX 5800 Ultra, GeForce FX 5700 Ultra, GeForce FX 5900 Ultra, GeForce FX 5950 Ultra, GeForce FX 5700 LE, GeForce 6200 TC, GeForce 6500, 6800 Ultra, 6800 GT, 6600 GT, 6500, 6600, 6800 XT, 6800 LE, GeForce 7600 GT, 7600GS, 7600 GT, 7900 GS, 7900 GT, 7800 GTX, 7950 GT, 7900 GS, 7800 GTX, GeForce 8600 GTS, 8800 GTS, 8600GT, 8800 GT, 8400 GS, 8500 GT, 8400 GS, 8800 GTX, 8800 Ultra, 9800GX2

» ATI: Radeon 7000, Radeon 9000 / 9000 PRO, Radeon 9200 SE, Radeon 9500 / 9500 PRO, Radeon 9550, 9550 SE, 9600, 9600 XT, 9800 PRO, Radeon X300SE, X300, X600 PRO, X700, Radeon X800, Radeon X800PRO, X800 XL, Radeon X800XT, X800 GTO, X850 PRO, Radeon X850 XT, X850 XT-PE, X1300 XT, X1650 PRO, X1800 GTO, X1800 XL, X1800 XT, X1900, X1900 GT, X1900 XT, Radeon X1900 XTX, X1950 XTX, Radeon X1950 Crossfire Edition, Radeon HD 2900XT, Radeon HD 3850, Radeon HD 3870, Radeon 3400 HD, 3470 HD, Radeon 3450 HD, Radeon 3600 HD, 3650 HD, Radeon 3850 HD, 3870 HD, HD 3870 X2, Radeon 3800 HD

Ekran kartlarında bir diğer önemli unsurda gpu ve bellek boyut kapasitesidir. 32bit, 64bit, 128bit, 256bit, 384bit, 512bit ve son olarak 1024 bir teknolojisi bazı ekran kartlarında kullanılmaktadır. Veri bouyutu olaraksa; 512MB, 256MB, 128MB, 64MB, 32MB, 16MB, 8MB, 4MB, 2MB ve daha küçük teknolojiler eski kartlarda kullanılmaktadır. Yeni kartların bazılarında 1GB video memory boyutlarına çıkılmıştır. Bu boyutların büyük olması ekran kartındaki kullanılan malzeme sayısını ve bağlantı sayısını arttırmaktadır fakat tek döngüde 512bit lik bir veri ile 1024 bitlik bir veri işleme arasında iki kat performans olduğunda dikkate alalım. Bu nedenle ekran kartı seçimlerinde data büyüklük boyutlarında göz önünde bulundurunuz.

Yeni ekran kartlarında kullanılan temel bazı özelliklere değinecek olursak; Anti-aliasing Teknolojisi, Floating Point High Dynamic-Range (HDR) Lighting Teknolojisi, Quantum Effects, ForceWare Unified Driver Architecture (UDA) Teknolojisi, OpenGL, Shader Model ve daha birçok teknoloji kullanılmaktadır.

Read More

Site Nasıl Kurulur ? Neden Site Kurmalıyım ?

Sayıları artık milyarlar ile ifade edilen web sitelerinden sizde bir tane oluşturmak istiyor ve nasıl yapıldığını bilmiyorsanız hazırladığımız bu makale tam size göre. Aşağıda sırasıyla anlatılan adımları uygulayarak kendinize ait bir web sitesini rahatlıkla oluşturabilirsiniz.

Neden Bir Web Sitesi Kurmalıyım?

Tüm aşamalardan önce bir websitesini kurarken veya kurmadan önce hangi nedenlerin oluşabileceğini basitçe inceleyecek olursak;

» Para Kazanma Amaçlı: Burada asıl olan websitesini kurup belirli bir süre sonra bu işlemden düzenli bir gelir elde etmek isteğidir.
» Hobi Amaçlı: Bildiğiniz bir konuda kendinize ait olan ve bilgilerinizi burada başkaları ile paylaşmak için hazırladığınız bir site olabilir. Belirli süreden sonra böyle bir siteyi para kazanan bir site haline getirmek için sitenize sadece reklam koymanız yeterli olacaktır.
» Ticari Amaçlı: Bunların dışında websitesini ticari hayatınızda sattığınız ürünler veya yaptığınız işleri pazarlamak ve satışlarınızı arttırmak için bir site kuruyor olabilirsiniz. Özverili ve kaliteli bir çalışmadan sonra bu tarz bir proje size çok iyi şekilde geri dönecektir.

Tüm bu etkenlerin dışında başka nedenlerden dolayıda web sitesi kurma isteği içinizde doğabilir. Tüm etkenleri ortak noktası ise websitesi kurmak ve bunu nasıl yapılabileceğini bilmektir.

Web Sitesi Kurmadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kenidinize ait bir site kurmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı unsurları göz önünde bulundurmalısınız bunlar kısaca;

» Finansal Sebepler: Websitesi kurduğunuz zaman buna aylık veya yıllık periyotta bir harcama yapacağınızı unutmayınız bu nedenle ilk olarak bütçenizi gözden geçirip bir site kurma işlemine geçiniz. Basit ve çok fazla büyük olmayan bir sitenin ortalama yıllık maliyeti size 50YTL civarında olacak ve sitenin büyüklüğüne veya hedef alanına göre artış gösterecektir.
» İçerik Etkeni: Hazırlayacağınız websitesine uygun içeriği kendiniz biliyorsanız veya bu içeriği rahatlıkla bulabilecek düzeyde iseniz bu her zaman sizin avantajınıza olacaktır. Sizinle alakalı olmayan ve çok anlamadığınız bir konuda internet sitesi yaptığınız zaman içerik geliştirme bölümünde oldukça zorlanabileceğinizi unutmayınız.
» Zaman Etkeni: Bazı durumlarda oluşturduğunuz websitesi gününüzün oldukça büyük bir zamanını alacaktır ve size kısıtlı bir zaman bırakacaktır bu nedenle yapacağınız site projesine göre ne kadar uğraşabileceğinizi veya ne kadar zamanınız olduğunu göz önünde bulundurunuz. Bunun dışında ilk başlarda uğraşıp ta daha sonra ilgilenmeyebileceğiniz bir özgürlükte olduğunuzu sizde çok iyi biliyorsunuz fakat kaliteli bir site her zaman sık güncellenen ve sağlam bir içeriği olan sitedir.

Tüm bu aşamalardan sonra yapılması gereken işlemler aşağıda sırasıyla belirtilmiştir.

Domain Adı - Site Adı Satın Alımı

Herşeyden önce websitenizin bir adının olması gerektiğini hepiniz biliyorsunuz bu nedenle sitenizi kurmadan önce kendinize ve site içeriğinize uygun bir alan adı yani domain almak için yapılması gerekenler;

1.) Alan adını belirleyiniz: Alan adının başkasına ait olmaması gereklidir bunu sorgulama içinNatro Domain Kontrol bölümünden alan adınızın boş olup olmadığını kontrol ediniz! Seçtiğiniz alan adı dolu ise başka bir isim seçerek aynı işlemi uygulayınız. Alan adı boş ise alan adını satın almak içinde aynı siteyi kullanabilirsiniz. Tavsiye edebileceğimiz güvenli sitelerden biridir Natro.

2.) Host Alımı: Alan adı alım işlemini bitirdikten sonra size en son kısımda DNS sunucularını değiştirme bölümü gelir bu işlem için öncelikle bir host yani sitenizi dosyalarının bulunacağı bir sunucu veya paylaşımlı sunucu almanız gerekmektedir. Host firmasından gerekli alan ve bandı aldıktan sonra, firma tarafından size 2 adet NS sunucu ismi verilecektir işte bu isimleri domain kontrol kısmında giriş yapınız. Bu işlem için önce domain yani alan adını alınız ardından dns bilgilerini boş bırakarak host alımını gerçekleştiriniz. Bu işlemden sonrada tekrar domain kontrol panelinden gerekli ayarlamaları yapınız.

Read More

Ram Nedir? Nasıl Çalışır?

Bilgisayar üzerindeki olmazsa olmaz donanımlardan biri olan RAM hakkında detaylı bilgiler, çalışma prensibi, teknik detaylar ve diğer özellikleri yazıda bulabilirsiniz.

RAM Nedir?

Kelime anlamı ile incelemeye başlayacak olursak RAM - Random access memory yani Rastgele Erişilebilir Bellek cümlesinin kısaltılması ile oluşan bir tanımdır. Temel olarak bilgisayar, ekran kartı, birçok mikroişlmeci modülünün içinde daimi olarak yer alan bir parçadır. Asli görevi ise bilgisayar veya teknik birim çalışırken yapılacak işlemleri üzerindeki hafıza bölümlerine alıp kullandıran bir elemandır.

Bellek kelimesinden de anlaşılacağı gibi RAM bir depolama aygıtıdır fakat çalışması ve bilgilerin depolandığı şekilde modül üzerinde kalması için sürekli olarak enerji gereksinimi duyar. Belleğe verilen enerji kesildiği anda üzerindeki tüm bilgiler kaybolacaktır. Bu özelliğinden dolayı diğer depolama aygıtları olan (eeprom, flash..) gibi birimlere karşı çok daha üstün bir veri aktarım hızına sahiptir.

Yukarıdaki resimde örnek bir bilgisayar Ramini görmektesiniz. DDR2 533 MHZ lik bir aktarım hızına sahiptir. RAM Memory aygıtlarındaki Random access kelimesinin anlamı kaydedilecek bilgi her seferinde rasgele seçilen adreslere yazıldığı için bu ismi alır. Bu işlem RAM belleklere inanılmaz bir hız transferi kazandırır. Yukarıda da anlattığımız gibi bunun sonucunda işlenmesi gereken bilgiler öncelikle ram üzerine transfer edilir ve buradan işlemciye aktarılarak veri transferi sırasındaki kayıplar en aza indirgenir. İşlemciye gönderilerek işlenen veriler tekrar ram üzerine aktarılarak gerekli yerlere gönderilecektir.

RAM Belleklerin Yapısı

Ram bellekleri mimari olarak incelediğimiz zaman genellikle tek bir devre üstünde çift tarafta da olmak üzere 2 veya 2 nin katları olacak şekilde dizilmiş bellek yongalarından oluştuğu gözükür. Bu yongaların herbiri belli bir depolama kapasitesine sahiptir. Aynı devre üzerindeki bu yongalarıntoplam kapasitesi Ram belleğin kapasitesini vermektedir.

Örneğin üzerinde 32MB lik 8 adet chip-yonga bulunan bir Ram bellek toplam kapasitesine bakacak olursak; 32X8 = 256MB kapasiteli bir ram olduğu anlaşılmaktadır. Eskiden sadece tek tarafta bulunan yongalar DIMM teknolojisi sayesinde ram bellek kartın her iki tarafına da yerleştirilerek kapasite artırımı yapılmıştır. DIMM teknolojisinde biraz bahsedecek olursak Dual in-line Memory Module yani çift katmanlı bellek modülü olarak adlandırılan bir teknolojidir. Bacak pin sayılarına göre gelişim şekli aşağıdaki gibi olmuştur.

» 72-pin SO-DIMM
» 100-pin DIMM
» 144-pin SO-DIMM Bu pin teknolojisi SDRAM için kullanılmıştır.
» 168-pin DIMM
» 172-pin - Bu teknoloji ile birlikte DDR RAM tekonlojisine geçilmiştir.
» 184-pin DIMM
» 200-pin SO-DIMM - DDR2 teknolojisi için kullanılmıştır.
» 214-pin MicroDIMM
» 240-pin DIMM Günümüzde hala kullanılan DDR2, DDR3 bellek teknolojisi için oluşturulmuştur. Yeni nesil anakartların hemen hepsinde bu teknoloji kullanılmaktadır.

Ram belleklerdeki herbir yongayı biraz inceleyecek olursak; Silikon bir chip oalrakta adlandırılan bu yongalar üzerlerindeki milyonlarca transistörle doğru orantılı bir şekilde artan bellek kapasitelerine sahiplerdir. Temel mantık ise chip üzerindeki belli bir adresi olan bölmeye belirli bir boyutta veri girişi yapılır. Örneğin 00001 numaralı adrese ikilik sistemde 1010100111 gibi bir bilgi kaydedilerek depolama yapılır. Adres bölümlerinin büyüklüğü aynı zamanda RAM belleğin boyutuna etki eden birinci faktördür. İkinci kısımdaki verinin yazıldığı bölüme DATA bölümü denir ve her adrese yazılacak olan data büyüklüğünü burası belirler. Örnek olarak 10000 adres gözeneğine sahip bir ram bellekte her adres bölümü 16bit data alabiliyorsa 16bit= 2Byte ; 10000 X 2Byte = 20000 Byte = 20KByte büyüklüğünde bir ram bellek elde etmiş oluruz.

Yukarıdaki resimde örnek bir ram yongası görülmektedir. Bu yonga diğer bir adıyla entegre dışındaki bacak bağlantıları ile ram bellek kartı üstüne monte edilerek çalışması sağlanır.

RAM Bellek Nasıl Çalışır?

Yukarıdaki açıklamalarımızda kısaca bahsettiğimiz gibi Ram bellekler adres ve data kombinasyonu sonucunda bir çalışma yapısına sahiptir. Bir daha teknik detay verecek olursak.

Örnek;
İşlemci tarafından harddiskten alınan 32Byte büyüklüğündeki bir veri işlemci tarafından rastgele atanan ramin 15456 numaralı adresine kaydedilmesi istenir ve bunu sonucunda 32Byte büyüklüğündeki veri gerekli transfer işleminden sonra 15456 numaralı adresteki data birimine kaydedilir bu işlemin hemen ardından yeni bir veri yine işlemci tarafından atanan başka bir adrese kaydedilir ve bu şekilde veri grupları birleşerek işlenecek olan toplam veriyi oluştururlar. Kayıt işleminin esası bu şekilde oluşur.

Ram belleklerdeki yongaların üzerinde kaydedilen bilgilerin durması için gerekli olan tek koşul, elektriksel olarak beslemelerinin kesilmemesidir. Teknolojik olarak günümüze kadar gelişimlerini sürdüren RAM belleklerdeki silikon yongaların ortalama çalışma gerilimleri;

» DDR2 serisi için 1.8 ile 2.5V arası
» DDR3 serisi için ise 1.5 volt düzeyindedir.

Yeni nesil DDR3 türündeki belleklerin voltaj gereksinimlerindeki düşmenin asıl sebebi üretim teknolojisinde kullanılan ölçeklendirme yani her transistör için kullanılan alanın küçültülmesi ile oluşan değişimdir. Yeni nesil RAM belleklerde kullanılan ölçeklendirme teknolojisi şu anda sıklıkla 90nm olarak gözüküyor.

Ram belleklerdeki data-adres ilişkisinden yukarıda bahsettik. Peki çalışma sırasında ne kadarlık bir veri ne kadar sürede ram içine aktarılır gibi bir soru aklınıza gelecek olursa bunu cevabını vermeden önce RAM bellekler ile gelen teknik bir bilgi olan çalışma frekansı bundaki en önemli belirleyici unsur olacaktır. Bu frekansın büyük olması transfer hızını arttırmadaki en önemli etkendir. Tarihi süreçte RAM bellekleri frekansları ve veri aktarım hızlarına bakacak olursak;

» SDRAM
- PC66 = 66 MHz
- PC100 = 100 MHz
- PC133 = 133 MHz

» DDR SDRAM
- PC1600 = 200 MHz - 100 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC2100 = 266 MHz - 133 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC2700 = 333 MHz - 166 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC3200 = 400 MHz - 200 MHz saat frekansı adres kontrolü için

» DDR2 SDRAM
- PC2-3200 = 400 MHz - 200 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC2-4200 = 533 MHz - 266 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC2-5300 = 667 MHz - 333 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC2-6400 = 800 MHz - 400 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC2-8000 = 1000 MHz - 500 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC2-8500 = 1066 MHz - 533 MHz saat frekansı adres kontrolü için

» DDR3 SDRAM
- PC3-6400 = 800 MHz - 400 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC3-8500 = 1066 MHz - 533 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC3-10600 = 1333 MHz - 667 MHz saat frekansı adres kontrolü için
- PC3-12800 = 1600 MHz - 800 MHz saat frekansı adres kontrolü için

Bunların dışında son teknoloji olarak kullanılan DDR3 Belleklerdeki döngü zamanı, iç frekans memory frekans ve veri aktarım hızları ile ilgili teknik bilgilere bakacak olursak;

- DDR3-800 : 100 MHz memory frekansı, 10 ns döngü süresi, 6400 MB/s veri aktarımı
- DDR3-1066: 133 MHz memory frekansı, 7.5 ns döngü süresi, 8533 MB/s veri aktarımı
- DDR3-1333: 166 MHz memory frekansı, 6 ns döngü süresi, 10667 MB/s veri aktarımı
- DDR3-1600: 200 MHz memory frekansı, 5 ns döngü süresi, 12800 MB/s veri aktarımı

En son olarak hız faktörüne etki eden bazı teknik terimleri inceleyecek olursak;
» CAS latency: CAS gecikmesi olarak ta adlandırılır. Column address select kelimelerinin kısaltması ile oluşur. Ram bellek üzerindeki seçilen kolon ve adresin yazma veya okumaya aktif hele getirilmesi için geçen süredir. TRP, TRCD, RAS.

Ram bellekler ayrıca ekran kartları gibi grafik işleme ünitelerindede kullanılır. Fakat GDDR olarakta adlandırılıan bu bellekler bilgisayarın normal işlemcisi ile değilde grafik işlemcisinin hemen yanında bulunarak onunla birlikte uygun bir şekilde çalışır. Kullanılan teknoloji benzerdir fakat hız olarak grafik ram bellekleri normal ram belleklere göre biraz daha geliştirilmiştir. Bios gibi parçalarda kullanılan bellek teknolojisi ise Ram teknolojisinden farklı olarak rom teknolojisi olarak adlandırıldığını unutmayınız.

Read More

Out of Memory Hatası - PicBasic!

Microcode Studio ve Pic Basic Pro ikilisi ile pic programlama yapan kullanıcılar için bazı durumlarda insanın sinirlerini bozabilecek hatalar ile karşılaşabilmekteyiz. Bunlar içinde çok sık karşılaşılanlarda biride Microcode Studio ile derleme yapılırken oluşan memory hatasıdır. Şimdi bu hatayı be nasıl giderildiğini beraner inceleyelim.

Oluşan Hata: Fatal: out of memory (pbpw.exe) şeklinde bir uyarı alt tarafta bulunan assembling yazısının üst tarafındaki uyarı sekmesinde gözükür ve program derleme işlemini bitiremeden iptal eder! Bu durumda derlemeye devam edilemez çünkü oluşan hata bir uyarı değil bir error durumundadır.

Çözüm: Özellikle Windows XP kullanıcılar için gözüken bu hatanın çözüm yolu son derece basittir. Birçok kaynakta picbasic klasörü içinde bulunan pbpw.exe dosyasının özellik ayarının windows 98 ile uyumlu yapılması söylenir fakat asıl çözüm bu şekilde değildir. Hatanın çözümü için yapılması gereken önce hatayı bilmektir. Bu hata windows xp kullanıcılarındaki pbp uzantılı dosyanın uzantı yolunun çok uzun olmasından kaynaklanır. Örneği dosyasın "belgeler" içindeki "denemeler" içindeki "pbp örnekleri" içindeki "son pbp çalışmaları" olsun bu şekilde bir klasör içinde derleme yapılırken yol çok uzun olacağı için assemble yani derleme başlamadan bazı kullanıcılarda durdurulur. Çözüm yolu ise derlenecek olan pbp uzantılı dosyayı masa üstünde çok kısa bir ismi olacak olan bir soya içine atmak ve derlemek olacaktır. Örneğin masaüstündeki denmisimli bir klasör oluşturup derlemeyi burada yapabilirsiniz.

Bu işlemden sonra tekrar derleme yaptığınızda Fatal: out of memory (pbpw.exe) hatası ile karşılaşmayacak ve derleme sonucunu alacaksınız.

Read More